TE KĀEA. 05/08/2017.

Rights Information
Year
2017
Reference
F263548
Media type
Moving image
Item unavailable online

This content is for private viewing only. The material may not always be available for supply.
Click for more information on rights and requesting.

Save items in one place without creating an account.

Ask about this item

Ask to use material, get more information or tell us about an item

Rights Information
Year
2017
Reference
F263548
Media type
Moving image
Item unavailable online

This content is for private viewing only. The material may not always be available for supply.
Click for more information on rights and requesting.

Series
TE KĀEA
Place of production
New Zealand/Aotearoa
Categories
Television
Broadcast Date
05/08/2017
Production company
Māori Television Service
Taonga Māori Collection
Yes

Nui atu i te 1 piriona pēke kirihou ka mahia i ia tau. Me tuku kia utua, hei tauawhi i a Papatūānuku, e kī ana ngā koromātua o Aotearoa.

Me he tī torona, e ai ki a Ella Henry, reo tōrangapū. I kimihia hoki ngā whakaaro o te iwi ki ngā tiriti o Tāmakimakaurau.

E pātai ana ngā kaiārahi ā-iwi, he aha te take kāre i tohua e Reipa he Māori ki ngā tūranga kaiārahi i mua noa atu. Ko te angitū kore nei o te tono a te mema o Hauraki-Waikato, a Nanaia Mahuta mō te tūranga kaiārahi tuarua i te tau rua mano tekau mā whā e kōrerotia ake nei.
Hei tā Toby Curtis, "Ahakoa wāku mihi ki a Kelvin. Kei te pai tērā, engari ka titiro ki wāna hoa Pākeha katoa, nā reira ko tāku titiro, he aha ai rātou i kore whakatūngia hoki a Nanaia, i tōna wā.”
Ko tā Ngahiwi Tomoana, "Pai mōna, pai mō Te Pāti, engari me mahi ēnei momo mahi mai rā anō, mai i rā anō nā te mea, ko te tokomaha o Māori e tautoko ana ki a Reipa.”
Hei tā Nanaia Mahuta, "Kua hipa te wā māku, i tarai, kāore i toa, e pai ana kua puta mai a Kelvin hei tuarua.”
Nō te wiki nei i kōwhiria a Kelvin Davis hei tuarua mō te kaiārahi hou a Jacinda Adern.
E whakanui ana a Ngāti Wahiao Tūhourangi me Ngāti Whakaue i te waitohutanga o te whakaaetanga motuhake ki waenga i a rātou me te karauna e whakahokia atu ai te mana rangatiratanga o Te Puia ki a rātou.
Hei tā Rangitarahae Kereama o Wāhiao, “Kua tangi hoki i roto i ahau nā te mea, kua riro mai ngā taonga i hiahia mātou kia mahia i runga i te pai me te hūmārie me ngā tikanga katoa o tātou iwi.”
E mea ana a Bryce Murray o Ngāti Whakaue, “Mutunga mai o te koa, te hari me te koa o te ngākau kua whakahoki mai tēnei pakihi ki te iwi me ngā karangatanga me te maumahara hoki ki ērā i mahia ngā mahi i roto i ngā rautau.”
Nō te tau ono tekau mā whitu i whakature ai Ngā Kete Tuku Iho o Te Puia.
He tohu anō ka tuia ki te tātua o Witi Ihimaera, arā, ko te Tohu a te Pirimia mō Ngā Whakatutukinga ā-Tuhi.
Tekau mā ono ngā pukapuka, e whitu ngā kohikohinga pakiwaitara, e whā ngā kiriata, e toru ngā whakaari ā Witi Ihimaera.
Tā Ihimaera o Te Aitanga-a-Māhaki, Rongowhakaata, Te Whānau-a-Kai me Ngāti Porou, "E mea ana ētahi, ehara i te mea me nui te kōrero, ko te kaupapa kē te mea nui."
"Koia pea tēnei te tuatahi, engari mēnā kāhore e pai ana tērā. Ēngari mēnā ko ia te tuatahi, he tauira pea tēnei mō te ao tuhituhi e haere ake nei."
Ka tū te kaupapa tuku taonga nei ki Te Whanganui-a-Tara.
I whara tētehi tangata i te porotēhe i Ka Hale o ka Lā i Hawai’i. E porotēhetia ana te karu tata nunui. Ko Mahealani Ahia tētehi kaikōrero.
He tapu te tuna ki Moorea ki Tahiti. Ko te puhi te ingoa ki reira. Ko Tracey Chaves tētehi o ngā kaitiaki.
Kua rite te whakaihuwaka o Iron Māori, a Josh Hemara mō te whakataetae hākina pūtoru ā-ao, ki Hōrano. E hiahia ana a Hemara ki te wikitōria i te tātāwhāinga, whaimuri i tana whai mētara rauwhero e toru tau ki muri.
Kei te whakahīhī a Josh Hemara ki te whakakanohi i tōna whānau, otirā i a Aotearoa
I oti tuawhā mai a Hemara i te whakataetae hākina pūtoru a ao ki Mehiko i tēra tau, ka mahue metara kore ia.
Ka whakaheke werawera a Joseph Whittaker i ngā whakataetae hiki maitai ki Ōtepoti.
Ka hoki he tangata whenua ki ana whenua i Kānata ki te purei mō ngā Seattle Thunderbirds. Ko Ethan Bear tētehi kaitautoko.

[i tangohia mai ēnei kōrero i te ipurangi o Whaakata Māori, i ētitangia hoki]